Koc gaśniczy – z czego jest wykonany, do czego służy i co gasi?
Podręczne urządzenia gaśnicze, a do takich zalicza się koc gaśniczy, służą do gaszenia pożarów w ich zarodku. Umiejętne wykorzystanie sprzętu pozwala opanować ogień i zapobiec jego rozprzestrzenianiu się. Sprawdźmy, jak stosować koc gaśniczy, co gasi, z czego jest wykonany i czy jest to obowiązkowy sprzęt ppoż.?
Obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej
Właściciele budynków, obiektów budowlanych lub terenów mają obowiązek zapewnić ich ochronę przeciwpożarową. Obowiązek ten powinien być realizowany w szczególności poprzez:
- przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych;
- wyposażenie budynku, obiektu lub terenu w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice;
- zapewnienie konserwacji oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych oraz gaśnic w sposób, który gwarantuje ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie;
- zapewnienie osobom przebywającym w budynku, obiekcie lub na terenie bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji;
- przygotowanie budynku, obiektu lub terenu do prowadzenia akcji ratowniczej;
- zapoznanie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi;
- ustaleniu sposobu postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.
Koce gaśnicze – charakterystyka
Koce gaśnicze służą do mechanicznego odcinania dopływu powietrza do płonących materiałów. Bez tlenu spalanie nie jest możliwe, a więc blokując dopływ tlenu, możliwe jest stłumienie ognia w zarodku.
Z czego wykonane są koce gaśnicze?
Koce gaśnicze wykonuje się z włókna szklanego (koc gaśniczy szklany) lub z kevlaru, który jest materiałem bardzo wytrzymałym, a przy tym niepalnym i nieprzewodzącym prądu. Tkanina, z której wykonany jest koc, musi być trudnopalna i trudno zapalna, odporna na temperatury do 450°C. Koc gaśniczy to przenośny sprzęt ppoż służący do gaszenia ognia powierzchniowego, nadaje się również do gaszenia człowieka. Można nimi gasić różnego rodzaju pożary, przy czym najlepiej, jeśli ilość materiału nie jest większa niż rozmiar koca, a gaszona powierzchnia to przestrzeń płaska.
Koc gaśniczy powinien spełniać wymagania zawarte w normie PN-EN 1869:1999 (Koce gaśnicze) i posiadać świadectwo dopuszczenia Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej. Standardowy wymiary koców to 1500 x 2000 mm, ale dopuszczalne są również koce gaśnicze szklane o wymiarach 1400 x 1800 mm.
Gaszenie pożaru za pomocą koca gaśniczego
Koc gaśniczy – do czego służy?
Koc gaśniczy to środek gaśniczy, który najlepiej sprawdza się w przypadku gaszenia punktowych ognisk. Chcąc ugasić pożar kocem gaśniczym, należy szczelnie przykryć i docisnąć koc do podłoża wokół płonącego przedmiotu. W ten sposób odcina się dostęp tlenu do płonącego materiału, w konsekwencji czego ogień gaśnie i obniża się temperatura. Podczas gaszenia należy osłonić dłonie i własne ciało przed wysoką temperaturą, którą emituje palący się przedmiot.
Koc gaśniczy – zastosowanie
Koce mogą być również wykorzystywane jako zasłony przed wysoką temperaturą – w tym również na stanowiskach spawalniczych. Materia, z którego wykonuje się koce gaśnicze wykazuje odporność na odpryski i nie przepala się od drobnych odprysków.
Wady i zalety koców gaśniczych
Koce gaśnicze są tanie, łatwe w utrzymaniu i nie zajmują wiele miejsca. Są również dość łatwe w użyciu, chociaż przy gaszeniu nimi pożarów należy przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa. O ile koc w trakcie akcji gaśniczej nie ulegnie zniszczeniu (np. jeśli się nie przepali, nie przedziurawi itp.), można używać go wielokrotnie. Warto wspomnieć, że podczas tłumienia ognia kocem płonące obiekty nie ulegają zniszczeniu. Tego rodzaju sprzęt gaśniczy, oprócz zalet, ma również pewne wady. Przede wszystkim nadaje się właściwie tylko do gaszenia niewielkich pożarów. Nieumiejętne posługiwanie się kocem może stanowić zagrożenie – aby zastosować koc, trzeba podejść dość blisko do palącego się obiektu. To natomiast wiąże się z ryzykiem poparzenia.
Czy koc gaśniczy podlega przeglądom?
Koce gaśnicze, tak jak inny podręczny sprzęt gaśniczy, muszą regularnie przechodzić przeglądy techniczne – co 12 miesięcy. Serwis taki polega na oględzinach pod względem przepalenia, przedziurawienia czy innych zniszczeń. Koce służą do wielokrotnego użytku – do momentu zniszczenia. Przeglądu może dokonać zakład serwisowy ppoż, serwis gaśnic lub osoby z niezbędnym przeszkoleniem i doświadczeniem oraz dostępem do wymaganych narządzi, informacji, instrukcji i wiedzy o procedurach zalecanych przez producentów, zdolna do wykonywania konserwacji i napraw. (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów).
Czy koce gaśnicze są obowiązkowe?
Zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu zobowiązany jest zapewnić ochronę przeciwpożarową, m.in. poprzez wyposażenie tegoż budynku, obiektu budowlanego lub terenu w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice. Wyposażenie w odpowiedni sprzęt gaśniczy odbywa się na podstawie analizy zagrożenia pożarem. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej wskazuje, że obiekty muszą być wyposażone w gaśnice spełniające wymagania Polskich Norm. Rodzaj gaśnic powinien być dostosowany do gaszenia grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie (A – materiały stałe, których normalne spalanie zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli; B – ciecze i materiały stałe topiące się; C – gazy; D – metale; F – tłuszcze i oleje w urządzeniach kuchennych). Koce gaśnicze nie należą do obowiązkowego wyposażenia, o ile nie wynika to z zaleceń po przeprowadzeniu analizy zagrożenia pożarowego.
Koce gaśnicze na stacjach paliw
Koce gaśnicze powinny znajdować się na wyposażeniu stacji paliw płynnych – mówi o tym Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje pali płynnych, rurociągi przemysłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i ich usytuowania. Rozporządzenie dokładnie określa typ sprzętu i jego ilość w takich miejscach. Zgodnie z zapisami na stacjach paliw powinny znajdować się trzy koce gaśnicze, a oprócz tego dwie gaśnice przewoźne, po 25 kg każda, oraz dwie gaśnice proszkowe przenośne, po 6 kg każda.
Oznakowanie koca gaśniczego
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów wskazuje, że miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic powinny być właściwie oznakowane (znakami zgodnymi z Polskimi Normami). Aktualnie obowiązującą normą dla znaków ochrony przeciwpożarowych jest PN-EN ISO 7010:2012 (tzw. „nowa norma). Zastąpiła ona wycofaną normę PN-N-01256-01:1992. Warto przy tym wiedzieć, że dotychczasowe znaki, które otrzymały Świadectwo Dopuszczenia CNBOP, zachowują ważność. Oznacza to, że nie trzeba wymieniać całego oznakowania. Stare znaki można zastępować nowymi systematycznie, np. wymieniając wyeksploatowane już tabliczki. Jeśli chodzi o stronę graficzną, znaki odpowiadające normie PN-EN ISO 7010:2012 w większości przypadków nie różnią się zbytnio od znaków PN-N-01256-01:1992. Charakterystycznym elementem nowego oznakowania jest symbol płomienia na każdym piktogramie.
Stara norma nie przewidywała odrębnego znaku, który wskazywałby lokalizację koca gaśniczego. W nowej normie wprowadzono taki znak. Na tabliczce, oprócz symbolu płomienia, widnieje postać trzymająca w rękach rozłożony koc pożarowy.
Gdzie powinien znajdować się koc gaśniczy?
Wydaje się, że w obiektach, w których koc gaśniczy nie należy do obowiązkowego wyposażenia budynku, dobrą praktyką jest umieszczanie koców bezpośrednio w miejscach zagrożenia pożarem (np. na stanowiskach pracy). Koce mogą być przechowywane również tam, gdzie gaśnice (na rynku dostępne są specjalne stojaki na gaśnice z szafkami na koc). Zgodnie z zapisami rozporządzenia w sprawie ochrony ppoż budynków gaśnice umieszcza się:
- w miejscach łatwo dostępnych i widocznych (w szczególności przy wejściach do budynków, na klatkach schodowych, na korytarzach, przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz);
- w miejscach, w których nie są narażone na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła;
- w budynkach wielokondygnacyjnych – w tych samych miejscach na każdej kondygnacji (o ile jest to możliwe).
Koc gaśniczy – gdzie kupić?
Koc gaśniczy w rolce można kupić np. w sklepach ze sprzętem ppoż. Jest stosunkowo niedrogi, a może okazać się bardzo przydatny przy gaszeniu pożaru. Na pewno warto zaopatrzyć się w taki sprzęt, nawet jeśli przepisy tego nie wymagają. Co ważne, koc musi mieć Świadectwo Dopuszczenia CNBOP.
Zarówno koce pożarnicze, jak i praktyczne szafki do przechowywania koców znajdziesz w ofercie sklepu Znakowo.pl. Czerwona, metalowa szafka jest doskonale widoczna, dzięki czemu w razie potrzeby łatwo zlokalizować koc i jest on zawsze na miejscu. Jednocześnie chroni znajdujący się w niej koc przed ewentualnymi uszkodzeniami.
W naszym asortymencie znajdziesz również:
- gaśnice i urządzenia gaśnicze;
- hydranty przeciwpożarowe;
- instrukcje przeciwpożarowe;
- naklejki na gaśnice;
- znaki ochrony przeciwpożarowej (również znaki ppoż. PN-N-01256-01:1992).
