Materiały niebezpieczne – ogólne informacje BHP
Czym są materiały niebezpieczne w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy? Jakie są obowiązki pracodawcy, jeżeli praca wykonywana jest przy użyciu tego rodzaju materiałów?
Materiały niebezpieczne – definicja
Materiały niebezpieczne to, w myśl Rozporządzenia, substancje i preparaty chemiczne, sklasyfikowane jako niebezpieczne – zgodnie z przepisami o substancjach i preparatach chemicznych. Materiałami niebezpiecznymi są również materiały, które zawierają czynniki biologiczne, zakwalifikowane do 3 lub 4 grupy zagrożenia, zgodnie z przepisami w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki.
Obowiązki informacyjne pracodawcy
Pracodawca ma obowiązek informować pracowników o właściwościach fizycznych, chemicznych i biologicznych stosowanych w zakładzie pracy materiałów, półfabrykatów oraz wyrobów gotowych. Niezbędne są również informacje dotyczące tego, jakie jest ryzyko dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, a także o postępowaniu z materiałami niebezpiecznymi w sytuacjach awaryjnych.
Jeżeli właściwości materiałów nie są znane, to do czasu ich zbadania, mogą być stosowane tylko w warunkach laboratoryjnych – do celów badawczych i doświadczalnych. Należy przy tym stosować wzmożone środki ostrożności.
Materiały niebezpieczne – przechowywanie i transport
Materiały niebezpieczne powinny być przechowywane w miejscach i opakowaniach przeznaczonych do tego celu oraz odpowiednio oznakowanych. Pomieszczenie, aparatura, środki transportu, zbiorniki i opakowania, w których są stosowane, przemieszczane lub przechowywane, muszą być odpowiednie dostosowane do właściwości materiałów.
W czasie transportu, składowania i stosowania materiałów niebezpiecznych należy stosować odpowiednie środki ochrony indywidualnej oraz zbiorowej.
W jakich opakowaniach należy przechowywać materiały niebezpieczne?
Materiały, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzi, należy przechowywać w zbiornikach, naczyniach lub innych materiałach, odpowiednio do tego przystosowanych. Powinny one być:
- Oznakowane – w sposób określony w odrębnych przepisach.
- Wykonane z materiału niepowodującego niebezpiecznych reakcji chemicznych z ich zawartością i który nie ulegnie uszkodzeniu pod wpływem znajdujących się w nim substancji.
- Wytrzymałe i zabezpieczone przed uszkodzeniem z zewnątrz, odpowiednio do warunków ich stosowania.
- Odpowiednio szczelne i zabezpieczone przed wydostawaniem się z nich niebezpiecznych, żrących lub toksycznych substancji, a także przed dostaniem się ich do wnętrza, szczególnie wówczas, gdy w kontakcie z zawartością mogłyby stworzyć stan zagrożenia.
- Wypełnione w sposób zapewniający wolną przestrzeń – odpowiednio do możliwości termicznego rozszerzenia się cieczy w warunkach przechowywania, transportu i stosowania.
Opróżnione pojemniki po materiałach niebezpiecznych, które przeznaczone są do wielokrotnego użycia powinny spełniać wymagania dotyczące oznakowania, szczelności, wytrzymałości, powinny być również w wykonane z odpowiednich materiałów. Należy pamiętać, że materiały niebezpieczne nie mogą być przechowywane w opakowaniach i pojemnikach, które służą do przechowywania środków spożywczych.
Piktogramy CLP
Zgodnie z rozporządzeniem UE substancje i mieszaniny chemiczne, które stwarzają zagrożenie oznakowane są specjalnymi znakami CLP. Mają one kształt kwadratu ustawionego na wierzchołku. Umieszcony na znakuczarny piktogram na białym tle, z czerwonym obramowaniem wskazuje na rodzaj zagrożenia.
